🔹 به گزارش دو منبع آگاه به رویترز، شرکت متا (مالک فیس‌بوک، اینستاگرام و واتس‌اپ) در حال آزمایش اولین تراشه اختصاصی خود برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی است. این یک نقطه عطف کلیدی در مسیر این شرکت برای طراحی تراشه‌های اختصاصی و کاهش وابستگی به تأمین‌کنندگان خارجی مانند انویدیا محسوب می‌شود.
منابع تأیید کرده‌اند که متا یک استقرار محدود از این تراشه را آغاز کرده و در صورت موفقیت آزمایش، قصد دارد تولید آن را برای استفاده گسترده‌تر افزایش دهد.
چرا متا به سمت تولید تراشه‌های اختصاصی حرکت می‌کند؟
توسعه‌ی تراشه‌های داخلی، بخشی از برنامه‌ی بلندمدت متا برای کاهش هزینه‌های زیرساختی عظیم خود است. این شرکت در حال سرمایه‌گذاری کلان روی ابزارهای هوش مصنوعی است که برای رشد آینده‌ی آن ضروری به نظر می‌رسند.
🔹 متا هزینه‌های کلی خود برای سال ۲۰۲۵ را بین ۱۱۴ تا ۱۱۹ میلیارد دلار برآورد کرده است.
🔹 از این میزان، حدود ۶۵ میلیارد دلار به هزینه‌های سرمایه‌ای (CapEx) اختصاص دارد که عمدتاً صرف توسعه‌ی زیرساخت‌های هوش مصنوعی می‌شود.
یکی از منابع تأیید کرده است که تراشه‌ی جدید متا یک شتاب‌دهنده‌ی اختصاصی (AI Accelerator) است. این یعنی تراشه‌ی مذکور منحصراً برای پردازش‌های هوش مصنوعی طراحی شده و برخلاف پردازنده‌های گرافیکی (GPU) معمول، از نظر مصرف انرژی کارآمدتر خواهد بود.
تراشه‌ی متا چگونه تولید می‌شود؟
متا با شرکت تایوانی TSMC، بزرگ‌ترین تولیدکننده تراشه در جهان، همکاری می‌کند تا این تراشه را بسازد.
به گفته‌ی یکی از منابع، این تراشه پس از اتمام مرحله‌ی اولیه‌ی توسعه‌ی سیلیکونی (Tape-Out) وارد فاز آزمایشی شده است.
🔹 Tape-Out به معنای ارسال اولین طراحی تراشه به کارخانه برای تولید نمونه‌ی اولیه است. این مرحله یک نقطه‌ی موفقیت مهم در توسعه‌ی سخت‌افزار محسوب می‌شود.
🔹 هر Tape-Out معمولاً ده‌ها میلیون دلار هزینه دارد و بین ۳ تا ۶ ماه طول می‌کشد، بدون تضمین موفقیت‌آمیز بودن آزمایش.
🔹 در صورت شکست آزمایش، متا باید مشکلات را شناسایی کرده و مجدداً این فرآیند را تکرار کند.
متا و TSMC از اظهار نظر درباره‌ی این موضوع خودداری کرده‌اند.
تراشه‌ی جدید، بخشی از سری MTIA متا
این تراشه جدید، به سری “Meta Training and Inference Accelerator” (MTIA) تعلق دارد.
🔹 متا چندین سال است که روی تراشه‌های اختصاصی کار می‌کند اما این پروژه بارها با مشکلاتی مواجه شده است و حتی در گذشته یکی از تراشه‌های این سری در مراحل اولیه‌ی توسعه کنار گذاشته شد.
🔹 اما سال گذشته، متا برای اولین بار از یک تراشه‌ی MTIA برای انجام استنتاج (Inference) استفاده کرد.
🔹 این تراشه‌ی استنتاج به سیستم‌های پیشنهاد محتوای فیس‌بوک و اینستاگرام کمک می‌کند تا پست‌هایی را که در فید خبری کاربران نمایش داده می‌شود، بهتر شخصی‌سازی کند.
اکنون، متا قصد دارد از سال ۲۰۲۶، تراشه‌های اختصاصی خود را برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی نیز به کار بگیرد.
هدف از تراشه‌ی جدید چیست؟
💡 مانند تراشه‌ی استنتاجی، این تراشه‌ی آموزشی در ابتدا برای سیستم‌های پیشنهاد محتوا استفاده خواهد شد.
💡 در مراحل بعدی، متا آن را در محصولات هوش مصنوعی مولد (Generative AI) مانند چت‌بات “Meta AI” نیز به کار خواهد گرفت.
کریس کاکس (مدیر ارشد محصول متا) هفته‌ی گذشته در کنفرانس فناوری مورگان استنلی تأیید کرد که:
“در حال کار روی نحوه‌ی آموزش سیستم‌های پیشنهاد محتوا هستیم. سپس، به این فکر خواهیم کرد که چگونه آموزش و استنتاج را برای مدل‌های هوش مصنوعی مولد اجرا کنیم.”
جمع‌بندی
🔹 متا در حال آزمایش اولین تراشه‌ی اختصاصی خود برای آموزش هوش مصنوعی است که می‌تواند وابستگی این شرکت به تأمین‌کنندگان خارجی مانند انویدیا را کاهش دهد.
🔹 این تراشه بهینه‌تر از GPUهای معمولی خواهد بود و در صورت موفقیت، تا سال ۲۰۲۶ در مقیاس وسیع‌تر مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
🔹 متا بیش از ۶۵ میلیارد دلار روی زیرساخت‌های هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده و تولید تراشه‌های اختصاصی بخشی از برنامه‌ی این شرکت برای کاهش هزینه‌های زیرساختی در بلندمدت است.
📌 آیا این اقدام متا می‌تواند جایگاه انویدیا را در بازار پردازنده‌های هوش مصنوعی تهدید کند؟ باید منتظر ماند و دید که آزمایش این تراشه چه نتایجی به همراه خواهد داشت؟
