در حالی که مدت‌هاست درباره تحول عظیم بازار کار با ورود چت‌بات‌های هوش مصنوعی صحبت می‌شود، داده‌ها تصویر آرام‌تری را نشان می‌دهند—حداقل تا امروز.
📉 استفاده گسترده، اما بدون تأثیر قابل‌توجه بر حقوق و بهره‌وری
طبق تحقیقاتی از دانشگاه شیکاگو و دانشگاه کپنهاگ روی بیش از ۲۵ هزار کارمند در دانمارک، چت‌بات‌ها در محیط‌های کاری فراگیر شده‌اند.
بیش از ۴۰٪ کارفرمایان از آن‌ها استفاده می‌کنند و یک‌سوم کارکنان آموزش رسمی دیده‌اند.
اما نکته قابل‌توجه؟ تقریباً هیچ اثری بر دستمزد، ساعت کاری یا استخدام مشاهده نشده است.
حتی کارکنانی که هر روز از چت‌بات استفاده می‌کردند یا در شرکت‌هایی با حمایت کامل از AI کار می‌کردند، تغییر محسوسی در نتایج مالی یا شغلی نداشتند.
💬 مشارکت بالا، سود پایین
زمانی که مدیران استفاده از چت‌بات‌ها را توصیه کردند، استفاده از آن‌ها از ۴۷٪ به ۸۳٪ رسید.
حتی اختلاف جنسیتی در میزان استفاده نیز کاهش یافت. با این حال، هیچ جهش آماری در بهره‌وری یا درآمد گزارش نشده است.
محققان به‌صراحت اعلام کردند: «یافته‌ها نزدیک به صفر هستند.»
تأثیر اقتصادی قابل‌توجهی برای ۱۱ عنوان شغلی بررسی‌شده دیده نشد—حتی کمتر از ۱٪.
🕒 صرفه‌جویی در زمان؟ بله، اما محدود
اگرچه کارکنان از افزایش کیفیت کار و احساس خلاقیت بیشتر خبر دادند، بزرگ‌ترین مزیت استفاده از چت‌بات‌ها صرفه‌جویی در زمان بود.
اما به‌طور میانگین، فقط ۲.۸٪ از ساعت کاری کاهش یافته—عدد بسیار پایین‌تر از نتایج ۱۵٪ تا ۵۰٪ در آزمایش‌های آزمایشگاهی.
دلیل تفاوت؟
مطالعات کنترل‌شده معمولاً روی وظایف خاص مانند برنامه‌نویسی یا پشتیبانی ساده تمرکز دارند، در حالی که این تحقیق شامل حوزه‌هایی مانند آموزش و تدریس نیز بود که بهره‌وری پایین‌تری از AI دارند.
🧩 حمایت سازمانی حیاتی است
کارمندانی که آموزش دیدند و تحت سیاست‌های حمایتی قرار گرفتند، مزایای بیشتری گزارش کردند:
-
صرفه‌جویی بالاتر در زمان
-
افزایش کیفیت خروجی
-
خلاقیت بیشتر
این نشان می‌دهد: تنها دسترسی به ابزار کافی نیست؛ فرهنگ سازمانی و سرمایه‌گذاری تکمیلی ضروری‌اند.
با این حال، فقط ۳٪ تا ۷٪ از زمان صرفه‌جویی‌شده واقعاً به افزایش حقوق منجر شده است.
🆕 خلق کارهای جدید به‌جای حذف کارهای قدیمی
یکی از یافته‌های جالب این بود که چت‌بات‌ها فقط برای سریع‌تر انجام دادن وظایف قدیمی استفاده نمی‌شوند، بلکه وظایف جدیدی هم خلق می‌کنند.
حدود ۱۷٪ از کاربران وظایف تازه‌ای داشتند که قبلاً وجود نداشت، مانند:
-
ادغام AI در جریان کار روزمره
-
تدوین محتوا با کمک AI
-
ارزیابی اخلاقی و مطمئن بودن از خروجی‌ها
جالب اینکه، ۵٪ از افرادی که از AI استفاده نمی‌کردند هم با وظایف جدید روبرو شدند—مثلاً معلمانی که باید با تکالیف نوشته‌شده توسط AI مقابله کنند.
📌 نتیجه‌گیری: انقلاب هوش مصنوعی در کار، هنوز در راه است
محققان می‌گویند: تحول شغلی گسترده‌ای که پیش‌بینی شده بود هنوز محقق نشده است.
چت‌بات‌ها محبوب شده‌اند، شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند، آموزش داده‌اند… ولی اثر واقعی آن‌ها بر بازار کار، بسیار محدود است.
«با وجود پذیرش سریع و سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجه… یافته اصلی ما این است که چت‌بات‌های هوش مصنوعی تاکنون تأثیر اندکی بر بهره‌وری و نتایج بازار کار داشته‌اند.»
مثل نقل‌قول معروف در اوایل دوران رایانه: «در همه‌جا دیده می‌شوند، مگر در آمار بهره‌وری.»
دو سال پس از ظهور ChatGPT، انقلاب همچنان در راه است… اما با سرعتی کمتر از انتظار.
